Ek kon nog nooit die einde skryf wat ek myself, ‘n uitgewer of vervaardiger belowe het nie. My karakters, wanneer hulle begin lewe, doen hul eie ding en ek klap hulle net soms terug op ‘n paadjie deur die bos sodat die slange hulle nie vang nie. Ek hoor deesdae dit word glo organies skryf genoem.

In ‘n draaiboek gebruik ek normale praattaal wat natuurlik nie noodwendig taalkundig korrek is nie. In kortverhale en boeke probeer ek dit ook doen, maar ek moet aanvaar daar wag ‘n editor voor wat grammatika op dialoog gaan toepas. It’s in the nature of the beast. My skryfstyl wissel om by die gevoel van die storie te pas; ‘n avontuurverhaal moet vir my gestroop wees van byvoeglike naamwoorde en vinniger lees as wat die geval met iets meer introspektief isIn my jongste manuskrip, A RIVER IN EGYPT, probeer ek wat Herman Charles Bosman gedoen het – Engels wat Afrikaans voel. Dis die storie van die oorlog tussen die laaste twee winkels op ‘n sterwende Karoodorp, en hoe die strawwe kompetisie te ver gegaan het. Dit sluit aan by my TV-reekse, VLUG NA EGIPTE, en TERUG NA EGIPTE, waar ek dieselfde agtergrond en ook van dieselfde karakters gebruik. Dit behoort teen Januarie 2026 beskikbaar te wees.

Ek het lank geskop teen die druk van familie om my memoirs te skryf. Dit het ek uiteindelik in A WRITER’S BEST FRIENDS gedoen. Ek het goeie verkope in Australië ek verwag − daar is mense daar wat weet van my − maar nie in Ierland nie − daai bly vir my weird.

Daar is iets van my in elke karakter. Ek “maak nie mense op nie”, ek gebruik regte mense as wegspringplek. Van hulle “groei” met die skryf, maar hulle kom nooit uit niks nie.

Ek dink nie kommersieel nie. As ‘n storie my aangryp, sal dit sekere kykers of lesers ook aangryp – of dit nou ‘n avontuur of introspektiewe storie is. Een van my probleme met huidige TV-drama is die verdomde regulasies – ‘n praattoneel mag nie langer as drie minute wees nie, want dan gaan die kykers glo verveeld raak. Ja, sekerlik die teedrink-tonele van Springbokradio. Daar is ‘n emosionele konfrontasie tussen twee karakters in KONINGS wat nader aan vyf minute duur; jy kon nie daaraan sny nie, en kykers het lank daaroor gepraat.

Spesifieke godsdiens kan gevaarlik wees. En, ironies, vir my vervelig ook. Nie geloof nie, dit is altyd iewers in my stories omdat dit deel van menswees is.

STRAAT was die laaste reeks wat ek geskryf het. Daarna het die TV-bedryf my afgeboek, soort van. Voorleggings van my is net nie meer aanvaar nie. Ek neem aan ek het te oud en uit pas geraak. Ek fokus nou op boeke en af en toe ‘n filmteks. Als Engels.

Ek dink nie so nie. As ek iemand ontmoet en die persoon skree om ‘n karakter in ‘n storie te word, besluit ek nie eers of hy dalk ‘n stereotipe is nie. Hy’s mens. Ek moet hom so skryf dat sy menslikheid bo cliché uitstyg. Ampie en Bart Nel was sogenaamde stereotipes.

Ek wens jong skrywers wil net self wees, wil weier om deur Amerikaanse of Europese skrywers beïnvloed te word. Daar is ‘n vlaag van Afrikaanse misdaadstories basies op oorsese best sellers geskoei. Dit verkoop seker, want dit hou net nie op nie.

Ons het reeds hieroor gepraat. Ek moes noodwendig van rigting verander omdat ek nie meer TV-werk kon kry nie. Die les wat ek daaruit geleer het? Moenie oud en polities onkorrek word nie!

Ek het geleer dat om deur kreatiewe droogtes te skryf jy net moet aanhou, jy kan later teruggaan en regmaak wanneer die put weer volgeloop het. Onervare skrywers probeer soms elke sin perfek kry voor hulle verder skryf. Dis hoe skryfblokke ontstaan. Skryf asof jy ‘n lengte wil swem: duik in en hou aan tot jy die ander wal bereik, dan kan jy rustig sit en peins oor hoe goed of vrot jou swemstyl was.

Sloet Steenkamp van ARENDE, veral in die eerste reeks van die trilogie. Ek het ‘n aardse Boer probeer skep, toe word ‘n Engelssprekende akteur vir die rol gekies. Ian Roberts was briljant, maar die Engelse klankie van sy Oos-Kaapse herkoms het my gepla. Teen die tweede reeks het ek vrede daarmee gemaak en hom bloot net geniet.

Ek is in al my TV-reekse, ek en my mense en mense wat ek langs die pad ontmoet het. KONINGS is basies, in vermomde vorm, die Venters se storie. My pa is Dolf Groenewald, sy pad het amper soos Dolf s’n geloop. Die moeilikste tonele om te skryf was dié wat die naaste aan die waarheid was. Dan maak ‘n skrywer homself nogal seer.

Ek dink ek het, sonder om dit te beplan, uiteindelik met al die storie-elemente en genres gewerk − dit soms sommer in dieselfde reeks of boek “opgemix” en eers later besef ek het dit gedoen. Dit werk seker maar so by my omdat ek nooit skryf geswot het nie en dus nie die grense voor die tyd geken het nie. My grootste swakheid is dig. Ek kry lag vir myself wanneer ek ernstig probeer gedigte skryf.

Hierdie vraag – oor ‘n karakter wat vir my praat en raad gee − het ek al baie in my stories beantwoord. En met die skep van sulke karakters het ek soms lesse oor my eie lewe geleer, eie swakhede gekonfronteer.

Ek probeer elke dag skryf, al is dit net een toneel, ‘n paar bladsye. Ek gaan stap eers ver om daaroor na te dink, so ek begin gewoonlik eers so elfuur in die oggend skryf. Dan hou ek aan tot ek ‘n sekere bladsynommer bereik het. Soms vat dit my heeldag. Na die einde se kant toe skryf ek in die nag ook, want dan ruik die ou perd water. Die derde en laaste Sloet Steenkamp-boek, SLOET IN DIE STORM, het ek feitlik in sy geheel kort voor publikasie oorgeskryf. Sloet as stokou man was vir my hel om te skryf, maar ook ‘n sort bevryding – ek is nou klaar met hom.

Nuwe skrywers moet skryf. Elke dag. Maak jou foute, dis hoe jy leer – niemand het nog ooit iets uit sukses geleer nie.

My onmiddellike toekoms? Ek moet die sketse vir A RIVER IN EGYPT doen. Ek wil graag ‘n potloodskets by elke hoofstuk  voeg. Dit lyk altyd vir my cute in boeke. My dogter, Christi, hanteer die uitleg van my boeke, sy is my editor, ondersteuner, aanspoorder, publisher, als in een − ek kan nie sonder haar nie. Volgende jaar wag daar ‘n filmteks, en ek begin ook die prikkels van ‘n nuwe boek voel, maar hy het nog nie regtig vorm nie. Die nag kom natuurlik nader ... ek is woes op pad 80 toe, so weet nie of ek dit gaan maak nie …